Bary mleczne w Warszawie – historia i krótki przewodnik

Na fotografii: Bar "Łódzki", Warszawa 1971, źródło: Wikipedia.

Bary mleczne – kto z nas o nich nie słyszał? Tanio, szybko i “jak u mamy”. Każdy bar mleczny w Polsce będzie miał w swoim repertuarze pomidorówkę z makaronem lub ryżem za 4 zł, schabowego z ziemniakami i surówką za 16 zł oraz pierogi ruskie czy z mięsem za 11 zł. Kochamy te miejsca wszyscy, szczególnie wtedy, gdy mieszkamy z dala od domu, nie mamy czasu na gotowanie, a tak bardzo mamy ochotę na placek po węgiersku czy po prostu talerz rosołu. Ale co tak naprawdę o nich wiemy i które z barów mlecznych w Warszawie są najlepsze? W tym artykule postaram się pokrótce opisać ich historię i cztery, moim zdaniem, najlepsze miejsca wśród barów mlecznych w stolicy. 

Pierwszy bar mleczny w Polsce powstał w 1896 roku w Warszawie przy ulicy Nowy Świat. Założony został przez człowieka o nazwisku Dłużewski. Jego bar miał mieć charakter taniej, jarskiej jadłodajni, na którą byłoby stać każdego “Kowalskiego”. Podstawą tych dań miały być trzy składniki – mleko, mąka i jajka. Z tego też powodu właściciel postanowił nazwać swoje miejsce „Mleczarnią Nadświdrzańską”. Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę więc coraz więcej tego typu miejsc powstawało nie tylko na terenie Warszawy, ale też i poza nią. Punkt kulminacyjny swojej sławy jadłodajnie osiągają jednak w czasach, kiedy Polska była Polską Ludową. Idea baru mlecznego wpisywała się w obowiązująca ideologię znakomicie – bary były tanie (zwykły obywatel naszego kraju nie zarabiał wiele), z szybką obsługą (według partii najwyższą wartością była praca, a nie marnowanie czasu na głupoty, typu spędzanie go przy ‘ucztach’) i serwowały potrawy tradycyjne. 

Mimo, że rozdział komunistyczny naszej historii zamknęliśmy w ’89, bary mleczne wciąż zna każdy i nie da się zaprzeczyć, że kochamy je wszyscy mimo, że idealne nie są. Daleko im do idealnej obsługi znanej nam w restauracjach czy długich godzin otwarcia – zazwyczaj są one zamykane około godziny 19:00. Ponadto nie możemy sobie za długo tam posiedzieć przy winie czy piwie, bo koncesji na alkohol żaden bar mleczny w Polsce nie posiada. 

W Warszawie mamy bardzo dużo barów mlecznych – jedne powstały jeszcze przed ’89 a inne później. Poniżej przedstawię po dwa przykłady moich ulubionych miejsc z każdej kategorii. 

NOWOCZESNE 

1. Mleczarnia – ulica Jana Moliera 8 

Miejsce położone 5 min od Placu Zamkowego, idealne na przerwę w zwiedzaniu Starego Miasta w Warszawie. Pod względem estetycznym przyjemne dla oka (co jest, umówmy się, rzadkością jeśli chodzi o bary mleczne) z naprawdę dużym wyborem dań i sporą ilością miejsc. Serwują tutaj również śniadania, takie jak jajecznicę czy tosty z szynką z herbatą lub kawą. Ponadto od godziny mniej więcej 18:00 ceny spadają. Zdecydowanie warto przyjść i odkryć tutaj ducha barów mlecznych na nowo. 

1.  Wegetariański Bar Mleczny – Aleje Jerozolimskie 30 street 

Na początku bary mleczne były jadłodajniami serwującymi potrawawy jarskie, więc ten zdecydowanie wraca do korzeni. Nie znajdziemy tutaj żadnych dań mięsnych – nawet zupy nie są gotowane na mięsie. Właściciele w kreatywny sposób podchodzą do kwestii mięsa w potrawach typowo polskich i zastępują je innymi składnikami – np. w plackach po węgiersku dodając tofu. Dania są naprawdę przepyszne a i od czasu do czasu warto spróbować dań polskich w wersji wegetariańskiej.

Z DŁUGĄ TRADYCJĄ 

1. Prasowy – ulica Marszałkowska 10/16 

Bar Prasowy to kultowe miejsce na mapie Warszawy - jest to najstarszy bar mleczny w stolicy (otwarty w 1956 roku). W 2011 miał przestać istnieć, jako, że właścicielka odeszła na emeryturę i nie bardzo wiedziała, co dalej ponieważ miasto nie było zainteresowane przejęciem miejsca. Mieszkańcy kochali go tak bardzo, że nie pozwolili na zamknięcie i pewnego grudniowego dnia wkradli się do zamkniętego baru i zaczęli sami podawać dania. Odrestaurowany bar funkcjonuje więc do dzisiaj i moim zdaniem serwuje najpyszniejsze dania w całej Warszawie. Dla miłośników stolicy, jej historii czy po prostu smacznej kuchni jest miejscem obowiązkowym!

1. Bar Ząbkowski – ulica Ząbkowska 2 

Praga jest uważana za najbardziej autentyczną dzielnicę w całej stolicy, w szczególności interesująca jest ulica Ząbkowska. Na tej ulicy mieści się ponad 60-letni bar mleczny zwany Ząbkowskim. Wnętrze wygląda jakby czas stanął tu w miejscu (mam wrażenie, że obsługa pracująca w Ząbkowskim również…). Ściany są tu biało – brązowe, potrawy wydawane są z 3 okienek. Ale niech was to nie zmyli – naprawdę warto, serwowane tu jedzenie jest przepyszne!

Iga Jarzębkowska